13. Právo sdružovací
Této zákonné úpravě podléhají různá neformální sdružení bez právní subjektivity.
Pod úpravu zákona o sdružování občanů jsou výjimky a samostatnými právními úpravami je založen právní režim politických stran a hnutí, církví a náboženských společností, organizaci s mezinárodním prvkem, obecně prospěšné společnosti a dále veřejnoprávních korporací.
K výkonu sdružovacího práva není třeba povolení zákonem stanovena pouze registrace ministerstvo vnitra.
Návrh registrace sdružení mohou podávat nejméně 3 občané
1 musí být starší 18 let. V návrhu musí být uvedena jméno, příjmení, rodné číslo a bydliště toho, kdo z členů starší 18 let je zmocněncem oprávněným jednat jejich jménem.
K návrhu na registraci připojí stanovy ve dvojím vyhotovení, v nichž musí být uvedeny:
a)název sdružení, s příponou o. s., nebo občanské sdružení
b)sídlo,
c)cíl činnosti,
d)orgány sdružení, způsob jejich ustanovení, určení orgánů a funkcionářů oprávněných jednat jménem sdružení,
e)ustanovení o organizačních jednotkách, pokud budou zřízeny a pokud budou jednat svým jménem,
f)zásady hospodaření sdružení.
Ministerstvo provede registraci, o čemž se nevydává rozhodnutí ve správním řízení, do 10 dnů od zahájení řízení v této lhůtě zašle zmocněnci přípravného výboru jedno vyhotovení stanov, na němž den registrace, kterým je den odeslání.
Registraci odmítne ministerstvo vnitra - jestliže jde o organizaci, na kterou se nevztahuje zákon o sdružování občanů, nebo jde o sdružení nedovolené.
Nedovolená jsou taková sdružení, jejichž cílem je popírat nebo omezovat osobní, politické nebo jiné smýšlení, náboženské vyznání a sociální postavení, rozněcovat nenávist a nesnášenlivost z těchto důvodů, podporovat násilí, nebo jinak porušovat ústavu a zákony. Proti rozhodnutí o odmítnutí registrace je možno podat opravný prostředek k Nejvyššímu soudu.
Zánik sdružení je možný dvěma způsoby:
- dobrovolným rozpuštěním nebo sloučením s jiným sdružením
- zanikne pravomocným rozhodnutím ministerstva vnitra o jeho rozpuštění, registrace sdružení a přes upozornění ministerstva v takové činnosti pokračuje.
Využití sdružovacího práva v praxi
Sdružení rybářů, Sdružení hasičů, Myslivci, Junák
Zájmová samospráva
Jsou to veřejnoprávní korporace se samostatnou i přenesenou působností, na které stát převedl působnost profes. úkolů (Advokátní komora, Lékařská komora)